Yeteneklerin bir organizasyonda uzun süre tam zamanlı çalışması paradigması eskiyor. Yetenekler ve şirketler artık daha serbest bir biçimde, farklı iş formatlarında (freelance, kısmı zamanlı, proje bazlı, çağrı bazlı, konu uzmanlığına dayalı (‘subject matter expert’), uzaktan vb.) buluşmanın yollarını arıyor. Bu sebeple hem Türkiye’de hem yurtdışında aracı platformlar kuruluyor. (Bizden son zamanlarda kurulan yeni bir girişim; https://workflex.com.tr) Bu durum tabii ki danışmanlık – özelde yönetim danışmanlığı sektörünü de etkiliyor.
Yönetim danışmanlığı da görebildiğim kadarıyla bir süredir bir tür ‘kimlik bunalımı’ içerisinde. Bunun birkaç temel nedeni var;
Müşterilerin kompleks ihtiyaçlarına çözüm üretmek için giderek farklı uzmanlıkları bir araya getirme gereksinimi,
Bu uzmanlara ulaşmanın, elde tutmanın, tam zamanlı istihdam etmenin gitgide zorlaşması,
Şirketlerin iç ekiplerinde güçlü & danışman kökenli uzmanların daha çok yer almaya başlaması,
Teknolojinin hemen her alanda klasik danışmanlığın emek yoğun süreçlerinin yerini almaya başlaması,
Özellikle kriz & belirsizlik zamanlarında müşterilerin ‘büyük proje iştahının’ azalması,
Büyük projelerin başarısının sadece sistemsel, teknolojik, süreçsel çıktıların kalitesine değil organizasyonel davranış değişikliğine de bağlı olduğunun anlaşılması, bu anlamda daha derin bir müşteri – danışman ilişkisine ihtiyaç duyulması…
Danışmanlıkta Farklı Format Arayışları; Virtüel Dönem
Müşteriler, kendi şartlarına göre en iyi insanlara erişmek istiyor. Aynı zamanda hızlı, daha düşük maliyetli, proje kapsamı ve değişim yönetimi açısından daha yönetilebilir şartlarda bir araya gelmek istiyor. Bu şartlarda, belirli bir proje için büyük ekiplerin aylarca sahada çalıştığı, veri alıp, sayfalarca raporlar oluşturup, sunumlar yaptığı, daha sonra müşteriye çıktıları teslim edip, iyi ihtimalle uygulama destek verdiği geleneksel danışmanlık modeli günümüz ihtiyaçlarına ne kadar uygun?
Bu anlamda virtüel danışmanlık modellerinin yaygınlaşması da sürpriz değil. Nedir bu? Müşterilerin, ihtiyaç duydukları zaman hevesli ve kendini işine adamış profesyonellerden ihtiyaç duydukları tavsiye ve desteği sanal olarak aldığı esnek bir model aslında… Buna bir tür ‘CaaS’ da diyebiliriz. (Consulting as a service)
Özellikle
Belirli bir eğitimi tamamlayan ama projeye nereden başlayacağını bilemeyen,
Benzer her şeyi daha önce yapmış biriyle kısa bir konuşma yapabilmeyi dileyen,
Bir projeyi daha iyi yapabileceğini düşünen, ancak nasıl yapacağını kestiremeyen,
Uzun vadeli bir proje sırasında sürekli ancak tam zamanlı bir destek isteyen,
organizasyonlar için – ki sayıları gördüğümüz kadarıyla artıyor-, virtüel modeller klasik yönetim danışmanlığı yöntemlerine alternatif oluyor.
Uzaktan Çalışma Döneminde Danışmanlığın 4 Farklı Formu
Özellikle uzaktan çalışma döneminde danışmanlık iş yapışının basitten karmaşığa 4 farklı şeklini aşağıdaki gibi değerlendiriyoruz.
1 - Tıkla & indir metodoloji havuzu;
“Bizde söz konusu projeyi yapacak yetenekler var, tek ihtiyacımız olan metodoloji konusunda daha sağlam gitmek” diyen organizasyonlar ‘tıkla & indir metodoloji’ havuzlarından yararlanabilir. Eskiden metodoloji “know how” niteliğinde idi. Meşhur üst sınıf bir danışmanlık şirketinin ‘milyon dolarlık framework’leri hakkında bir habere bile denk gelmiştim… Bilgiden çok deneyimin & bilgeliğin anlam kazandığı çağımızda, ‘know – how’lara tek başına erişmek daha bir mümkün hale geldi. Bu anlamda pek çok örnek var; bir tanesini paylaşıyorum. > https://www.slidebooks.com/collections/discounted-bundle
Sektöre özgü operasyon modellerinden, organizasyonel yapılanmaya, süreç haritalarından, farklı temalardaki yönetim sunumlarına kadar pek çok güzel bilgiyi derleyip toplamışlar… Bir grup danışmanın şirketlerinden ayrıldıktan sonra kurduğu bir girişim bu... Ben yalnızca örnek olarak ilettim ancak Google’da aratarak benzerlerine rastlayabilirsiniz - veya bunun için danışmanlık alabilirsiniz! :)
2 - Anlık Uzmanlık İhtiyaçları;
Genellikle belirli bir iş / proje için saat bazlı danışmanlık ihtiyaçlarını bu sınıfta değerlendirebiliriz. Bir yönetim strateji çalıştayının fasilitasyonu, hedef belirleme sürecinde bir grup yönetici için hedefleme koçluğu, kritik bir işe alım için değerlendirme desteği veya kritik bir üst düzey işten çıkarma için ‘outplacement’ desteği gibi örnekler verebilirim. Belirli bir çerçeve sözleşme yaparak -veya buna ihtiyaç duymadan da- bu tip bir çalışma formu mümkün…
3 - Odaklı çalıştaylar;
Belirli bir konuda iç ekipleri eğitmeye, ancak eğitimin de ötesinde beraber hızlı bir şekilde içgörü üretmeye yönelik çalışma modellerini bu sınıfta değerlendirebiliriz. Aslında bu yeni bir şey değil, sadece günümüzde daha çok tercih edildiği için altını çizmek istedim. Örneğin şirketinizde kurumsal & bireysel performans yönetimi süreci tasarlamak -veya gözden geçirmek- istiyorsunuz. 2 günlük bir çalıştayla sürecin üst düzey tasarımının konu uzmanı danışmanla beraber yapabilirsiniz. Kurumsal ve fonksiyon hedefleri için “tıkla indir metodoloji havuzlarından” yararlanabilirsiniz. (Örneğin https://kpilibrary.com/) Böylelikle danışmanın bilgi, deneyim, içgörü ve piyasa bilgisinden ihtiyaç duyduğunuz kadar yararlanıp, operasyonel kısmı şirket içinde yürütebilirsiniz. Aynı yaklaşım, tüm insan, organizasyon ve strateji süreçleri açısından geçerli…
4 - Yönlendirmeli uygulama; (“Guided Implementation”)
Yukarıda bahsedilen CaaS (Consulting as a service) yaklaşımı, bir projenin gidişatını kontrol altına almak, proje ekibindeki kişilere destek olmak, proje çıktılarının denetlemek veya örneğin bir dijital dönüşüm programına dahil olan herkes için teknik mentorluk ya da koçluk sağlamak için kullanılabilir. Bir proje rotadan saparsa, danışmanlar sizi hızlı bir şekilde yolunuza geri döndürebilir.
Son zamanlarda Conscious Business Turkey olarak da en çok zaman harcadığımız model bu galiba. Örneğin “stratejik işgücü planlama projesi” yapmak istiyorsunuz. Süreç kabaca şöyle ilerliyor; içeride projenin belirli kısımlarını yapacak çekirdek bir ekip kurmanın ardından, ilgili metodoloji eğitimlerin yapılması, pilot uygulamaların yapılması ve işin geri kalanının iç ekibe teslim edilmesi… Ardından çıktıların denetlenmesi veya proje & değişim yönetiminin yapılması… Farklı ihtiyaçlar için farklı konu uzmanlarının devreye sokulması… (İletişim & değişim yönetimi, ajans desteği, “key note speaker” vb.)
Virtüel Danışmanlığın Topluma, Organizasyona ve Bireye Faydaları Üzerine
Elbette tüm bu 4 form hem sanal ortamda hem de yüz yüze ortamda gerçekleştirilebilir. Ancak virtüel modellerin temel bir avantajı var; zaman ve mekân sınırlarını aşmak…
Bunun ötesinde virtüel modelin organizasyonlar için avantajları şunlar;
Maliyet avantajı. Sanal modellerde müşterilerin tasarım ofisler için ödeme yapmasını beklenmez! ve müşteriye bakan personelin ücreti tamamen başarılı proje teslimatına bağlıdır.
Derinlemesine endüstri deneyimi. Özellikle müşterilerinin ihtiyaçları için en iyi danışman - şirket eşleşmesini yaratmaya destek olan platformlarının çoğalması ile danışman ağının genişlemesi çok temel bir avantaj… Bununla beraber, danışmanların hizmet edilen sektörler hakkında derinlemesine deneyim ve bilgiye sahip olması da beraberinde geliyor…
Bireyler için ise;
Farklı projelerde kendi yeteneklerini ortaya koyacakları & uzmanlıklarını sergileyebilecekleri rolleri daha kolayca üstlenebilmek… Bununla beraber kişinin belirli bir yer, mekana bağlı olmaksızın çalışabildiği, iş – özel hayat dengesini kişinin kendi ayarladığı bir esnekliğe sahip olmak…
Toplumsal olarak bakınca da;
Grow Hareketi ve benzeri oluşumlar toplumsal olarak en ses getirenlerden... Bu hareket Dünya’nın dört bir yanından yönetim danışmanlarının, Skype ve telefon görüşmelerini kullanarak, Uganda, Ruanda ve Malawi'deki küçük girişimcilerle çalıştığı; performanslarını arttırmak için bilgi ve deneyimlerini aktardığı ses getiren bir sosyal proje... Amaç; danışmanlık birikiminin dünyanın en fakir ülkelerdeki insanların ekonomik olarak güçlenmesine yardımcı olmak için kullanılması…
Sonuç; 50'den fazla ülkeden gönüllü danışmanlardan oluşan bir ekibin, bugüne kadar 4.000'den fazla kişinin aileleri ve çalışanları üzerinde son derece olumlu bir etki bıraktığı 430'dan fazla iş yaratması… Projeyi incelemek isteyenler buradan izleyebilirler> https://youtu.be/K-CEqtGly0ss
Özetle bu sadece yüz yüzeden sanal ortama geçilen bir format değişikliği değil, aynı zamanda bilginin daha da demokratikleştiği, çeşitlendiği, yaratıcılığın ön plana çıktığı bir zeminde toplumsal faydaya da odaklanan bir bilinç dönüşümü…
Emrah Akbalaban
Conscious Business Turkey
Comments